Các mô hình kinh doanh thương mại điện tử (TMĐT) thuộc loại hình đang phát triển mạnh. Doanh thu từ các cửa hàng trực tuyến dự kiến sẽ tăng 385% trong thập kỷ này. Thật dễ dàng để bắt kịp và phát triển với các xu hướng mô hình thương mại điện tử mới nhất.
Bạn muốn dễ dàng tham gia vào lĩnh vực TMĐT. VMO khuyên bạn nên bắt đầu với 1 cửa hàng liên kết, TMĐT kết hợp…
Hãy cùng VMO khám phá bài viết dưới đây nhé!
Mô hình kinh doanh thương mại điện tử là một mô hình kinh doanh. Cho phép các doanh nghiệp và người tiêu dùng mua/bán trực tuyến.
Có 6 mô hình chính:
Chúng ta sẽ xem xét chi tiết từng cách phân loại trong 6 mô hình dưới đây.
TMĐT bao gồm tất cả các thị trường trực tuyến kết nối người mua/người bán. Internet được sử dụng để xử lý tất cả các giao dịch điện tử. Các mô hình thương mại điện tử rất khác nhau và được chia ra như sau:
Mô hình B2B tập trung vào việc cung cấp sản phẩm từ doanh nghiệp này sang doanh nghiệp khác.
Ví dụ: Khi một công ty SaaS bán phần mềm cho công ty khác. Các nhà bán lẻ/bán buôn thường thuộc danh mục này, so với các công ty bán ở cấp độ bán lẻ.
Các thương hiệu cũng có thể bao gồm các dịch vụ B2B với tư cách là nhà bán lẻ. Chẳng hạn, một thương hiệu cà phê có thể bán hạt cà phê của mình cho người mua hàng trên trang web của mình (B2C). Nhưng cũng có thể bán số lượng lớn cho các cửa hàng cà phê (B2B).
Một số ví dụ về mô hình thương mại điện tử, sàn TMĐT B2B như Alibaba.com, Amazon.com… Nơi tập trung buôn bán giữa hàng trăm ngàn doanh nghiệp trên toàn thế giới với nhau. Các sàn này giúp kết nối các doanh nghiệp toàn cầu. Giúp việc giao dịch, mua bán dễ dàng đồng thời tiết kiệm chi phí tiếp thị và quảng cáo.
Mô hình thương mại điện tử B2C đề cập đến thương mại giữa một doanh nghiệp và một người tiêu dùng cá nhân.
Ví dụ: khi bạn mua một chiếc áo sơ mi từ một nhà bán lẻ trực tuyến. Mặc dù điều này bao gồm kinh doanh truyền thống. Nhưng nó cũng được liên kết với thương mại điện tử hoặc bán lẻ điện tử.
Mặc dù TMĐT B2C có vẻ nổi bật hơn, nhưng nó chỉ bằng ½ kích thước của thị trường TMĐT B2B trên toàn thế giới. Mô hình thương mại điện tử B2C cũng rất phổ biến và phát triển mạnh ở Việt Nam.
Mô hình thương mại điện tử C2C là khi người tiêu dùng bán sản phẩm/dịch vụ cho người tiêu dùng khác. Được tạo ra bởi sự phát triển của lĩnh vực TMĐT và niềm tin. Ngày càng tăng của người tiêu dùng đối với kinh doanh trực tuyến.
Ví dụ: khi bạn bán máy tính xách tay đã qua sử dụng trên Facebook Marketplace. Những người bán hàng cá nhân thường bắt đầu bán hàng trên các thị trường trực tuyến. Sau đó bắt đầu mở một cửa hàng trực tuyến. Để xây dựng thương hiệu và thu được nhiều lợi nhuận hơn.
Sự thành công rõ rệt từ các trang theo mô hình TMĐT C2C như: Ebay, Craigslist và Chợ Tốt hoặc Shopee, Sendo …
Sự gia tăng của nền kinh tế sáng tạo dẫn đến sự gia tăng đột biến của các công ty C2B. Mô hình C2B là người tiêu dùng bán sản phẩm/dịch vụ của chính họ cho một doanh nghiệp/tổ chức.
Nếu bạn muốn trở thành người có ảnh hưởng hoặc nhiếp ảnh gia bán ảnh trực tuyến. Thì đây là loại mô hình kinh doanh bạn nên sử dụng.
Lợi thế cạnh tranh của mô hình Tmđt C2B là định giá hàng hóa và dịch vụ. Cách tiếp cận này mang lại cho người tiêu dùng quyền đặt tên cho giá của họ. Hoặc khiến các doanh nghiệp cạnh tranh trực tiếp để đáp ứng nhu cầu của họ.
Các nhà đổi mới gần đây đã sử dụng mô hình này một cách sáng tạo. Để kết nối các công ty với những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội → tiếp thị sản phẩm của họ.
Các mô hình được liệt kê ở trên là cấu trúc bán lẻ TMĐT chính. Nhưng chúng không phải là cấu trúc duy nhất. Các loại khác liên quan đến chính phủ/hành chính công thực hiện các giao dịch với doanh nghiệp hoặc người tiêu dùng:
Hai lĩnh vực đóng cửa đối với các chủ doanh nghiệp nhưng đang phát triển. Bao gồm:
Thị trường TMĐT được phát triển với sự tham gia của nhiều doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước. Trong đó, có 5 sàn mô hình kinh doanh thương mại điện tử:
Shopee thuộc sở hữu của tập đoàn SEA Ltd ra mắt tại Singapore năm 2015. Cho tới nay Shopee đã có mặt tại nhiều quốc gia như: Malaysia, Thái Lan, Việt Nam Đài Loan, Indonesia, Philippines và Brazil.
Ban đầu Shoppe phát triển theo mô hình thương mại điện tử C2C. Nhưng nay đã có thêm mô hình thương mại điện tử B2C. Tiếp cận được đại đa số. Shopee hiện nay đang là sàn TMĐT số 1 tại Việt Nam và có lượng người dùng truy cập hàng tháng cực kỳ lớn:
Lazada là sàn TMĐT số 2 tại Việt Nam. Thuộc sở hữu của tập đoàn Alibaba Group của tỷ phú Jack Ma. Ngoài Việt Nam, Lazada cũng đã có chi nhánh ở Singapore, Thái Lan, Indonesia, Philippin, Malaysia…
Lazada cũng bán nhiều mặt hàng phong phú. Tuy nhiên bạn cần tìm hiểu kỹ vì trên sàn có bán cả sản phẩm mới lẫn cũ, có cả hàng nhái, kém chất lượng. Để an tâm, bạn nên mua hàng tại Lazada Mall. Nơi chỉ bán các mặt hàng chính hãng của những thương hiệu lớn.
Lazada cũng thường xuyên quảng cáo, tổ chức các sự kiện âm nhạc phát sóng trực tuyến trên Tivi cùng nhiều khuyến mãi hấp dẫn người tiêu dùng.
Đây là sàn mô hình thương mại điện tử của Việt Nam được thành lập vào tháng 3/2010. Thương hiệu Tiki là viết tắt của từ tiết kiệm. Thể hiện tôn chỉ mà sàn này hướng đến.
Thời gian ban đầu, Tiki chỉ bán sách và văn phòng phẩm. Sau đó Tiki đã mổ rộng sang rất nhiều mặt hàng. Như thời trang, giày dép, gia dụng, điện tử, điện thoại, mỹ phẩm…
→ Nhanh chóng nhận được sự tin dùng của khách hàng. Tiki đã trở thành một trong các sàn TMĐTlớn ở Việt Nam.
Sendo được thành lập vào tháng 9/2012 và là thương hiệu con thuộc tập đoàn phần mềm FPT. Thương hiệu Sendo là viết tắt của từ Sen đỏ. Loài hoa tượng trưng cho sự thuần khiết, đạo Phật và của đồng quê Việt Nam.
Sàn thương mại này hiện nằm trong top 5 sàn TMĐT lớn nhất Việt Nam. Phục vụ hơn 12 triệu khách hàng và hơn 400,000 nhà bán hàng toàn quốc.
Khi bạn đã xác định được mô hình thương mại điện tử phù hợp nhất với doanh nghiệp. Bước tiếp theo là xác định phương thức phân phối đáp ứng nhu cầu và yêu cầu của doanh nghiệp. Không phải mọi doanh nghiệp đều sản xuất sản phẩm của riêng họ. Hoặc duy trì hàng tồn kho và có kho hàng riêng.
Dưới đây là 6 cách tiếp cận phổ biến nhất mà các doanh nghiệp đang sử dụng ngày nay:
Các doanh nghiệp TMĐT bán buôn/bán sỉ đòi hỏi đầu tư nhiều ngay từ đầu. Bạn cần quản lý hàng tồn kho, theo dõi đơn đặt hàng của khách hàng và thông tin vận chuyển. Đồng thời đầu tư vào chính không gian kho hàng.
Xu hướng TMĐT bán buôn được áp dụng rất nhiều trong mô hình kinh doanh thương mại điện tử B2B,. Nhưng nó cũng có thể được tận dụng như một phần của chiến lược TMĐT B2C.
Bán lẻ là việc mua sản phẩm trực tiếp từ các nhà sản xuất, nhà bán sỉ hoặc đại lý phân phối lớn. Và bán hàng lại cho người sử dụng cuối cùng.
Quy mô bán lẻ rất khác nhau. Đó có thể là một cửa hàng duy nhất, chuỗi cửa hàng hoặc chỉ có gian hàng trực tuyến.Để bán lẻ trực tuyến bạn có thể lập website bán hàng, tạo trang Fanpage và lập gian hàng trên các sàn TMĐT.
Nhà bán lẻ chỉ phải xử lý các đơn hàng nhỏ của số lượng lớn người tiêu dùng cá nhân. Thay vì đơn hàng lớn của một lượng nhỏ khách mua sỉ, doanh nghiệp.
Đây là hình thức TMĐT đơn giản nhất, giao hàng tận nơi. Cho phép bạn thiết lập mặt tiền cửa hàng và nhận tiền của khách hàng thông qua thẻ tín dụng hoặc PayPal. Phần còn lại là tùy thuộc vào nhà cung cấp của bạn.
Điều này giải phóng bạn khỏi việc quản lý hàng tồn kho, nhập kho hoặc xử lý bao bì, nhưng có một lưu ý lớn.
Nhiều dropshippers sử dụng Shopify và Sprocket. Nó nhanh chóng và không tốn kém để thiết lập. Một mô hình phổ biến là thiết lập cửa hàng nhanh chóng và tăng lưu lượng truy cập bằng Quảng cáo trên Facebook.
Doanh nghiệp dựa trên mô hình đăng ký cung cấp cho khách hàng một hộp sản phẩm theo định kỳ. Các công ty đăng ký có nguồn thu nhập tương đối đáng tin cậy. Có thể dễ dàng khuyến khích khách hàng mua thêm đăng ký/khuyến khích các liên hệ của họ đăng ký.
Chọn đúng sản phẩm và ngách có thể khó khăn. Các hộp đăng ký thành công có xu hướng rơi vào một số ít danh mục sản phẩm:
Bên ngoài những khu vực này, rất ít công ty thuê bao phát triển mạnh.
Nếu bạn có ý tưởng về sản phẩm hoàn hảo. Nhưng không có tiền hoặc không muốn xây dựng nhà máy của riêng mình. Thì nhãn hàng riêng có thể là mô hình kinh doanh phù hợp với bạn.
Các công ty sản xuất sản phẩm bên ngoài để bán gửi kế hoạch hoặc nguyên mẫu cho nhà sản xuất đã ký hợp đồng. Sản xuất sản phẩm để đáp ứng thông số kỹ thuật của khách hàng.
Có thể vận chuyển trực tiếp đến người tiêu dùng, cho bên thứ ba như Amazon hoặc cho công ty bán sản phẩm cuối cùng.
Bạn chọn một sản phẩm đã được bán thành công bởi một công ty khác. Nhưng cung cấp các tùy chọn nhãn trắng, thiết kế bao bì và nhãn của bạn rồi bán sản phẩm.
Điều này phổ biến trong ngành làm đẹp và chăm sóc sức khỏe. Nhưng khó gặp hơn ở các thị trường ngách khác.
Nếu bạn không thể bán hết sản phẩm, bạn sẽ bị tồn kho. Cân nhắc tùy chọn này khi bạn sẵn sàng làm việc toàn thời gian cho doanh nghiệp của mình. Và biết rằng sản phẩm của bạn đang có nhu cầu.
Bạn đã làm quen với các mô hình thương mại điện tử khác nhau. Giờ đây bạn có thể bắt đầu để lựa chọn mô hình của mình. Bạn cần phải trả lời các câu hỏi dưới đây. Để giúp bạn lập một kế hoạch và chọn mô hình TMĐT để tạo sự khác biệt cho công ty của bạn:
Trong những năm gần đây, thị trường TMĐT đã bùng nổ về mức độ phổ biến và đổi mới.
Đối với các doanh nghiệp muốn thực hiện bước tiếp theo trong thế giới kỹ thuật số. Việc hiểu mô hình kinh doanh nào sẽ sử dụng. Và cách tận dụng chúng có thể tạo ra sự khác biệt.
Bạn có thể tập trung vào việc xây dựng và tối ưu hóa cơ sở hạ tầng TMĐT. Cũng như các chiến thuật tiếp thị để tinh chỉnh hoạt động kinh doanh của mình và tối đa hóa doanh thu.
Tác giả bài viết
